De Westfriese Omringdijk

Redengevende omschrijving: De buitendijkse landen, wielen en kleiputten van de Westfriese Omringdijk zijn cultuurhistorisch van betekenis, omdat zij het huidige tracé van de Westfriese Omringdijk door de eeuwen heen bepaald hebben. Die wielen zijn verantwoordelijk voor de vele bochten in de dijk. Het buitendijkse land moest in de eerste plaats dienen als buffer van de dijk. Daarnaast ontstond veel buitendijks land door het leggen van inlaagdijken. Aanvankelijk binnendijks gelegen land kwam hierdoor buitendijks te liggen. De kleiputten vormen stille getuigen van het dijkonderhoud en het dijkherstel in de loop der tijd.
De historische tracés van de Westfriese Omringdijk zijn van cultuurhistorisch belang, omdat zij enerzijds deel uitmaken van de oorspronkelijke Westfriese Omringdijk. Daar zij echter tegenwoordig niet meer tot de

waterkering van Westfriesland behoren, zijn zij, toen de Omringdijk op de provinciale monumentenlijst geplaatst werd en men voor het verloop van de dijk de waterkering van dit gebied aanhield, niet in de provinciale bescherming meegenomen. Anderzijds betreffen deze tracés die vooraf zijn gegaan aan het huidige tracé van de dijk of die door doorbraken gedurende een paar eeuwen de waterkering van West-Friesland hebben gevormd de historisch oude dijk die het achterliggende land bescherming bood. Cultuurmorfologisch zijn deze elementen van de Westfriese Omringdijk van betekenis, omdat zij in de loop der tijd nogal wat veranderingen hebben ondergaan. Het buitendijkse land is afgekalfd en weer aangegroeid, de wielen zijn in de loop der tijd van vorm veranderd, de kleiputten zijn beurtelings opengehaald en weer met grond gevuld en de historische tracés hebben vergeleken met vroeger ook enige veranderingen ondergaan.
Beeldbepalend in het Noord Hollandse polderlandschap zijn deze elementen door hun continuïteit. Voor wat betreft de historische tracés hebben deze grotendeels nog historisch-ruimtelijke betekenis als scheiding tussen oud en nieuw land, waardoor zij een essentieel deel uitmaken van het omringende dijklandschap.