Jaarverslag 2018/2019

We kijken terug naar april 2018 vanaf het moment dat uw jaarboek werd afgeleverd aan de deur, zoals het ook vorige week weer gebeurde. Opnieuw viel me dit jaar op dat veel mensen blij verrast zijn en blijkbaar allang uitkijken naar fijne leesuurtjes, via artikelen gewijd aan de geschiedenis van de drie dorpen.
Na het jubileumjaar hadden we eigenlijk een rustig jaar ingepland. Of dat is gelukt kunt u zelf beoordelen.

Het begon in ieder geval hectisch met onze stellingname wat betreft het behoud van de gevel van de CNB-hallen. Twee jaar eerder konden we geen vuist maken, omdat een en ander al geregeld was met de gemeente, maar nu de plannen rond de hallen op de lange baan geschoven werden, dachten we een kans te hebben. We zochten contact met de directie, we maakten rapporten en hielden een pleidooi om in ieder geval iets van een belangrijk gebouw (de gevel) in de Streek te behouden. Toen dat overleg vastliep op de mededeling dat de gevel nu al gestut moest worden en een gevaar vormde voor het personeel (we mochten geen foto’s nemen, geen kijkje ook) zochten we de publiciteit, bij het NHD vonden we gehoor, we startten een handtekeningenactie, er volgden gesprekken met de gemeente en de gemeenteraad gaf haar wethouder de opdracht om bij het CNB aan te geven, dat delen van het pand beeldbepalend zijn. Er waren ook contacten met de Cuyperstichting en met historische verengingen in de regio. Op de site zetten we ons standpunt uiteen… het mocht allemaal niet baten; de sloopvergunning was al verleend, de directie mag beslissen over het hoe en wanneer. Intussen zijn de plannen bij de CNB gewijzigd. Wat dit voor het behoud van de oude hallen en met name de gevel betekent, is vooralsnog onduidelijk. Al met al heeft deze actie ons veel tijd en energie gekost.

Tegelijkertijd hielden we ons bezig met de uitgave van een boekje over de bollenteelt in onze regio. De schrijver Johan Schouw had als voorlichter in deze sector een serie mooie observaties en tekeningen vastgelegd over zijn werkterrein. Trefzeker, zakelijk, humoristisch en informerend. Het boekje verscheen rond mei en de oplage is inmiddels nagenoeg uitverkocht.

Het halfjaarlijkse overleg met de wethouder(s) van onze gemeente leverde onder meer op dat we werden uitgenodigd om een rol te spelen rond het beheer van de historische stempel van Grootebroec uit de 15e eeuw die de gemeente met nog twee instanties had aangeschaft. De tentoonstelling rond het kleinood nam een belangrijke plaats in op een van de locaties van de Open Monumentendag 2018.
We kregen ook een tweede eervolle opdracht. Men is binnen de gemeente bezig met de ontwikkeling van een nieuwe visie op de monumenten binnen de dorpen. We werden gevraagd om een eerste aanzet te geven door onze kijk op een nieuw monumentenbeleid te ontwikkelen waarna de gemeente kan bouwen op die visie. Vorige week is een nieuwe monumentencommissie, samengesteld uit onze eigen ervaringsdeskundigen, begonnen aan deze nieuwe taak met een brainstormvergadering. Volgend jaar zeker meer over dit onderwerp.

In overleg met de gemeente besloten we ook dat de fietsroute, die we maakten in het jaar dat Stede Broec 650 jaar bestond, niet meer onderhouden gaat worden. Een aantal van de borden wordt regelmatig gesloopt, oorspronkelijk planden we de route voor slechts het jubileumjaar en de vervanging van de tijdelijke borden voor nagenoeg onverwoestbare, is een kostbare zaak.
Het is u bovendien vast niet ontgaan dat we een rol speelden bij de naamgeving in de nieuwe wijk Waterweide. Begrippen uit de archeologie gaan gebruikt worden om de straten van namen te voorzien. Straks gaan Frank en Maureen iets meer vertellen over de archeologische vondsten in onze omgeving.

Onze jaarlijkse tentoonstelling op de Tweede Pinksterdag werd wederom druk bezocht. De talloze klassenfoto’s riepen bij alle mensen opnieuw erg veel herinneringen op. De gehele dag was het in de grote zaal van het Postkantoor een komen en gaan van oud-leerlingen. Een gezellige drukte bij veel foto’s, discussies bij de stand waar we de handtekeningen verzamelden voor het behoud van de gevel van de CNB-hallen en enorm veel waardering voor de vereniging bij de bestuurstafel.

Dat het publiek ons heeft gevonden en waardeert wat we in huis hebben, blijkt trouwens uit veel meer zaken. Bijvoorbeeld uit de vraag of we lezingen kunnen verzorgen voor diverse groeperingen: de seniorengroeperingen in de dorpen, onze verzorgings- en verpleeghuizen, tijdens het maandelijkse koffie-uurtje in het Postkantoor en soms voor een schoolklas.

Steeds vaker ook weet men ons te vinden voor een rondleiding in en om ons pand aan de Zesstedenweg: families die een bijzonder uitje willen op een van hun feestdagen, bestuurders die iets origineels willen organiseren, de rondleiding is zelfs een jaarlijkse vaste kavel tijdens een kerkenveiling en het Westfries Genootschap koos de locatie voor zijn jaarlijkse Westfriezendag in combinatie met een vaartocht vanaf de molen naar de Overhaal met rondleiding bij de Broekerhaven. Overigens deden wij ditzelfde programma ook een week lang voor een aantal klassen van het Martinus College in opdracht van De Blauwe Schuit.

De toenemende belangstelling blijkt bovendien uit de enorme hoeveelheid schenkingen die wij mogen ontvangen: foto’s, archeologische voorwerpen, gebruiksvoorwerpen, ansichtkaarten, een aantal schoolplaten, een prachtig antiek bord en zelfs een legaat uit de nalatenschap van een overleden lid.

Daarnaast is een van onze activiteiten de bediening van de Overhaal. De groep die deze taak op zich heeft genomen draaide overuren. Het unieke object staat regelmatig centraal bij diverse evenementen van scholen, verenigingen en andere gezelschappen. Naast de vele overzettingen, zeker tijdens de afgelopen schitterende zomerse dagen, staan talloze toeristen er vaak bij stil en zij laten zich graag voorlichten over dit bijzondere apparaat. Met een QR-code op de smartphone kunnen bezoekers nu ook uitleg krijgen over de geschiedenis van Broekerhaven, ja zelfs in de diverse buitenlandse talen, ingesproken door "native-speakers".

De afgelopen Open Monumentendag werd mede door het prachtige weer ontzettend goed bezocht op alle locaties: De oude Kerk in het midden van het dorp met een eigen tentoonstelling en de mogelijkheid om de toren te beklimmen, Bessie met het historische stempel en de tentoonstelling over de exportproducten uit onze streek, ons eigen historische pand met de kinderspelen, de boet, de oudheidskamer en de historische moestuin en de molen Ceres met zorgbakkerij ‘De Molenwiek’; een mooi rondje voor een gezellig dagje uit vlak bij huis.

Ons pand is nu echt bijna helemaal af en compleet. Op zolder beginnen het archief en de bibliotheek vorm te krijgen vooral dankzij een gulle gift van het Gilde van Oostelijk Westfriesland en de timmermanskunsten van Jan Ettes; hij kan het écht! Het duurt niet lang meer of de bezoeker van de open dagen kan op de leeszolder terecht en daarmee zou dan een project dat in 2009 werd opgestart eindelijk voltooid zijn.

Dat het echter nooit echt af is, blijkt wel uit de werkzaamheden aan de vloer van de Oudheidskamer, die moest worden vernieuwd en verstevigd, omdat er zoveel belangstelling is en de vloer vanwege de grote groepen te zwak werd bevonden. Jan en Garm Kok klaarden de klus binnen twee dagen.

Het is en blijft natuurlijk ontzettend jammer dat Sjaak Ruitenberg deze eindfase niet meer kon meemaken. Hij overleed op zaterdag 7 juli 2018 op de open dag van ons pand, maar hij wordt altijd nog genoemd bij elke rondleiding die we verzorgen.

Dankzij het internet komen we ook vaak bij u thuis. De beheerder van de site, Rob Beemster, maakt er bijna elke week iets moois van en op facebook staan regelmatig aardige verhalen en foto’s die herinneringen oproepen. Leuke reacties komen er ook van bezoekers uit andere delen van het land en zelfs uit andere werelddelen.

Inmiddels is de Beeldbankgroep op stoom gekomen. Op de site staan nu bijna 3200 foto’s die al vrij snel aangevuld kunnen worden naar 3800. Het digitaliseren en rubriceren van zo'n 25.000 foto's is nog niet alles; de beelden moeten ook nog voorzien worden van informatie over wat er op te zien is en wanneer en waar de foto gemaakt is. We zijn er nog lang niet, maar het fotoarchief wordt zo wel heel toegankelijk.

Verder timmeren we aan de weg met de uitgave van prachtige boeken, het jaarboek natuurlijk maar ook het boek over de Middenstand en het boekje over de voorlichting in de bollensector. Het blijken gewilde uitgaven voor de liefhebbers van hoe het leven was in deze omgeving nog niet eens zo heel lang geleden.

Het boek dat eraan zit te komen over de oorlog en onze drie dorpen wordt ongetwijfeld ook zo’n ‘must have’: aan het woord zijn de gewone dorpelingen met hun sores in de oorlogsjaren. Hun verhalen zijn verzameld en als verhalen opgetekend. Bijzonder vind ik vooral dat er zoveel gebeurde binnen zo’n betrekkelijk rustige, kleine gemeenschap. Marloes gaat er straks nog meer over vertellen.

Aan het eind van dit verenigingsjaar is het bijna niet voor te stellen dat een vereniging zoveel activiteiten tentoonspreidt. Het mag duidelijk zijn dat al het werk en de inzet van alle vrijwilligers eens in de zoveel tijd beloond moet worden. Dat gebeurde dit jaar met een geweldige, feestelijke bijeenkomst in de Paus. Een sfeervolle avond met alle ingrediënten die daarbij horen, laat dat maar over aan het personeel van de Paus.
Het was een prachtige avond en een extra reden voor de vrijwilligers om zich te blijven inzetten voor de mooie taak die de vereniging zich ten doel stelt: De geschiedenis van de drie dorpen, Bovenkarspel, Grootebroek en Lutjebroek levend te houden middels publicaties, tentoonstellingen, het jaarboek, uitgaven in de Tiny Keemanreeks en andere manieren om het publiek te bereiken, zodat we ook volgend jaar kunnen verhalen over onze verrichtingen in het verenigingsjaar 2019/2020.

Gerard Poelwijk